I C 21/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Radomiu z 2018-01-15
Sygn. akt I C 21/17
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 grudnia 2017 r.
Sąd Okręgowy w Radomiu I Wydział Cywilny
w następującym składzie:
Przewodniczący: SSO Kazimierz Mazur
Protokolant: Stażysta Anna Pacek
po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2017 roku w Radomiu
na rozprawie
sprawy z powództwa M. G.
przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.
o zadośćuczynienie
I.
zasądza od Towarzystwa (...) S.A.
w W. na rzecz M. G. kwotę 40 000 (czterdzieści tysięcy) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od 5 listopada 2016 roku do dnia zapłaty;
II. powództwo w pozostałej części oddala;
III.
zasądza od Towarzystwa (...) S.A.
w W. na rzecz M. G. kwotę 4 400 ( cztery tysiące czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;
I C 21/17
UZASADNIENIE
Pozwem złożonym 24 listopada 2017r. do Sądu Okręgowego w Radomiu M. G. z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę, wynikającą ze śmierci jego ojca Z. G. w wyniku wypadku drogowego w dniu 29 października 2003r., wniósł o zasądzenie od Towarzystwa (...) w W. kwoty 80 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5 listopada 2016.r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu. ( k. 3-6 ).
Powód M. G. w uzasadnieniu swojego roszczenia podał, że 29 października 2003r. w miejscowości W. kierujący (...), ubezpieczony przez pozwanego od odpowiedzialności cywilnej za szkody wywołane ruchem tego pojazdu, naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że nie zachował należytych środków ostrożności, stracił panowanie nad kierowanym przez siebie pojazdem i zjechał na lewy pas ruchu, gdzie doprowadził do zderzenia z nadjeżdżającym z przeciwka ciągnikiem siodłowym marki R. o nr rej. (...), w wyniku czego kierowca tego pojazdu Z. G. na skutek doznanych obrażeń ciała poniósł śmierć. Powód wskazał, że sprawca wypadku wyrokiem Sądu Rejonowego w J. z 20 kwietnia 2004r. wydanym w sprawie II K 223/03 został uznany winnym popełnienia czynu z art. 177 par.2 kodeksu karnego i skazany na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat. Powód podał, że sprawca wypadku w chwili zdarzenia ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej przez pozwanego. Powód wyjaśnił także, iż w dacie wypadku miał 16 lat, zamieszkiwał z ojcem, był z nim bardzo emocjonalnie związany, gdyż razem spędzali dużo czasu, pracowali w gospodarstwie rolnym i planowali założenie rodzinnej firmy transportowej. Po śmierci ojca musiał szybko wydorośleć i przejąć obowiązki na gospodarstwie rolnym, co utrudniało mu naukę w rozpoczętej właśnie wtedy średniej szkole i przekreślało jego plany i marzenia. Musiał tez wtedy zająć się matką, która podupadła na zdrowiu. Z tych względów śmierć ojca była dla niego wyjątkowym obciążeniem psychicznym i fizycznym. ( k.3-6, 53-56, 110- 115-116 ).
Pozwany Towarzystwo (...) w W. wniósł o oddalenie powództwa powoda i zasądzenie od niego kosztów procesu. Wyjaśnił, że co do zasady nie kwestionuje, wynikającej z umowy ubezpieczenia, swojej odpowiedzialności cywilnej za skutki wypadku drogowego z dnia 29 października 2003r. Wskazał, że po otrzymaniu zgłoszenia roszczenia powoda przeprowadził postępowanie likwidacyjne zakończone wypłaceniem mu zadośćuczynienia w kwocie 10 000 zł. Podniósł, że żądanie powoda jest bezzasadne, gdyż nie wykazał on istnienia silnych i pozytywnych więzi emocjonalnych i rodzinnych łączących go z ojcem i nie udowodnił, że w związku z jego utratą doznał krzywdy, uzasadniającej przyznanie na jego rzecz dochodzonego zadośćuczynienia. Z ostrożności procesowej pozwany wyjaśnił, że roszczenie powoda jest wygórowane oraz że odsetki ustawowe od ewentualnie zasądzonej kwoty mogą być przyznane dopiero od daty wyrokowania. ( k. 28-30, 53-56, 58, 110, 112 i 115-116).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
29 października 2003r. w miejscowości W. kierujący samochodem ciężarowym (...), ubezpieczony przez pozwanego od odpowiedzialności cywilnej za szkody wywołane ruchem tego pojazdu, naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że nie zachował należytych środków ostrożności, stracił panowanie nad kierowanym przez siebie pojazdem, zjechał na lewy pas ruchu, gdzie doprowadził do zderzenia z nadjeżdżającym z przeciwka ciągnikiem siodłowym marki R. o nr rej. (...), w wyniku czego kierowca tego pojazdu Z. G. na skutek doznanych obrażeń ciała poniósł śmierć. Sprawca wypadku wyrokiem Sądu Rejonowego w J. z 20 kwietnia 2004r. wydanym w sprawie II K 223/03 został uznany winnym popełnienia czynu z art. 177 par. 2 kodeksu karnego i skazany na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat. W chwili zdarzenia był on ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej przez pozwanego Towarzystwo (...) w W.. Powód pismem z 5 października 2016r. wezwał pozwanego do zapłaty 100 000 zł z tytułu zadośćuczynienia za śmierć ojca. Pozwany na podstawie decyzji z dnia 13 października 2016r. wypłacił powodowi z tytułu zadośćuczynienia kwotę 10 000 zł. (okoliczności bezsporne miedzy stronami, wyrok Sądu Rejonowego w J. z 20 kwietnia 2004r. – k. 17-18 , pismo powoda z 2.10.2016r. – k.14-16, pismo pozwanego z 13.10.2016r. – k.19, zeznania powoda – k. 53-54, 56 i 115-116, akta szkody pozwanego – k. 59-106 ).
W dacie wypadku Z. G. miał 50 lat i był żonaty z E. G., z którą miał troje dzieci: córkę A. w wieku 21 lat, syna P. w wieku 19 lat i syna M. w wieku 16 lat. Zamieszkiwał z żoną, synem M. i córką A. oraz jej mężem we wsi S. gmina P.; drugi syn P. zamieszkiwał oddzielnie wraz ze swoją żoną. Z wszystkimi członkami rodziny łączyły go bliskie i pozytywne relacje. Prowadził wraz żoną gospodarstwo rolne o powierzchni ok.6 ha i działalność gospodarczą w postaci usług transportowych i sprzedaży przewożonych towarów. Posiadanym samochodem ciężarowym woził na (...) ziemniaki i przywoził stamtąd węgiel i nawozy. W pracy w gospodarstwie i przy przewożeniu towarów pomagali mu synowie, którzy często jeździli z nim na (...). W dacie wypadku powód miał 16 lat i rozpoczął naukę w pierwszej klasie technikum rolniczego; zamieszkiwał z ojcem, był z nim bardzo emocjonalnie związany, gdyż razem spędzali dużo wolnego czasu, jeździli razem na ryby i wycieczki rowerowe, pracowali razem w gospodarstwie rolnym i planowali założenie rodzinnej firmy transportowej. Po śmierci ojca powód ograniczył swoje kontakty towarzyskie, musiał szybko wydorośleć i przejąć obowiązki na gospodarstwie rolnym, co utrudniało mu naukę w rozpoczętej właśnie wtedy średniej szkole i przekreślało wiele jego planów i marzeń. Musiał też wtedy wraz z siostrą zająć się matką, która podupadła na zdrowiu. Z tych względów śmierć ojca była dla niego wyjątkowym obciążeniem psychicznym i fizycznym. Obecnie powód jest od pięciu lat żonaty z P. G. (1) i pracuje jako barman w restauracji w W., gdzie uzyskuje wynagrodzenie w kwocie 2 500 zł miesięcznie; prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z żoną, która pracuje jako nauczycielka w przedszkolu, gdzie uzyskuje wynagrodzenie w kwocie 2 900 zł miesięcznie. Nagła śmierć ojca była dla powoda bardzo bolesnym doświadczeniem życiowym związanym z utratą najbliższego członka rodziny. Powód wciąż odczuwa niepowetowaną stratę i żal po stracie ojca. Powoda wspiera obecnie żona i rodzeństwo, które zamieszkuje w tej samej miejscowości. Pozwany na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w Z. z 23 marca 2009r. wypłacił powodowi kwotę 10 000 zł z tytułu znacznego pogorszenia się jego sytuacji życiowej po śmierci jego ojca. Na podstawie ugód sądowych pozwany w 2017 roku wypłacił dwojgu rodzeństwa powoda z tytułu zadośćuczynienia po śmierci ich ojca Z. G. kwoty po 30 000 zł na rzecz każdego z nich ( dowód: zeznania powoda – k. 53-54, 56 i 115-116, zeznania świadków: P. G. (2) i A. Z. – k. 54-56, akta szkodowe pozwanego – k. 59-106, karty 85-86 i 93-94 akt I C 311/16 Sądu Rejonowego w Z., karty 95-97 i 112-113 akt I C 485/16 Sądu Rejonowego w Z., karty 2-3, 292 i 302-306 akt I C 22/07 Sądu Rejonowego w Z. ).
Sąd zważył co następuje:
Roszczenie powoda M. G. dotyczy zasądzenia od pozwanego zadośćuczynienia za krzywdę wywołaną u niego na skutek śmierci jego ojca Z. G. w wypadku drogowym, spowodowanym 29 października 2003r. w miejscowości W. przez kierującego samochodem ciężarowym (...), ubezpieczonego przez pozwanego od odpowiedzialności cywilnej za szkody wywołane ruchem tego pojazdu.
Pozwany Towarzystwo (...) w W. wniósł o oddalenie powództwa i podał, że uznając swoją odpowiedzialność cywilną za skutki tego wypadku wypłacił już powodowi stosowne zadośćuczynienie w kwocie 10 000 zł. Pozwany wyjaśnił, że powód nie wykazał istnienia silnych i pozytywnych więzi emocjonalnych i rodzinnych łączących go z ojcem oraz nie udowodnił, że w związku z jego utratą doznał krzywdy, uzasadniającej przyznanie na jego rzecz dochodzonego zadośćuczynienia.
Roszczenie powoda wynika z treści art. 436 par.1, art. 448 w zw. z art. 24 par.1, art. 822 par.1 kodeksu cywilnego oraz art. 34 i 36 Ustawy z 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.
Przyznanie zadośćuczynienia z tytułu śmierci osoby bliskiej nie jest obligatoryjne i zależy od uznania i oceny sądu konkretnych okoliczności sprawy, przy czym odmowa zadośćuczynienia musi być konkretnie uzasadniona. Celem przyznania zadośćuczynienia pieniężnego jest złagodzenie cierpień, zarówno tych już doznanych, jak i tych, które wystąpią w przyszłości. Z tego względu zadośćuczynienie ma więc charakter całościowy, powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą doznaną krzywdę i dlatego przyznawane jest zwykle jednorazowo. Przy określaniu wysokości zadośćuczynienia sąd powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, a w szczególności: stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych ( okresy leczenia, jego zakres i pobyty w szpitalu), trwałość skutków czynu niedozwolonego ( bezradność życiowa, poczucie nieprzydatności ), prognozy na przyszłość (polepszenie lub pogorszenie stanu zdrowia ), wiek poszkodowanego ( zwykle większą krzywdą jest śmierć osoby młodej ), sytuację rodzinną (większą krzywdą jest brak lub mała ilość innych osób bliskich ), niemożność wykonywania ulubionego zawodu, utratę kontaktów towarzyskich i możliwości atrakcyjnych wyjazdów i wycieczek a także przyczynienie się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody i stopień winy sprawcy szkody. Wysokość zadośćuczynienia powinna także uwzględniać warunki osobiste oraz stosunki majątkowe i poziom życia istniejące w miejscu zamieszkania poszkodowanego. ( patrz: Kodeks cywilny z komentarzem, praca zbiorowa pod redakcją Jana Winiarza, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1980, s.445; Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Gerard Bieniek, Wydawnictwo Lexis Nexis, Warszawa 2007, s.122 i 127 oraz przytoczone tam wyroki Sądu Najwyższego z 16 lipca 1997r., II CKN 273/97 i z 12 lipca 2002r.,V CKN 114/00 ; wyrok Sądu Najwyższego z 27 sierpnia 1969r., I PR 224/69, OSNIC 1970, nr 6, poz.111; wyrok Sądu Najwyższego z 4 czerwca 1968r., I PR 175/68, OSNCP 1969, nr 2, poz.37 ).
Wyżej opisane poglądy, zaprezentowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego i literaturze prawniczej, Sąd miał na uwadze przy ocenie stanowisk stron i stanu faktycznego ustalonego w niniejszej sprawie na podstawie: zeznań powoda, zeznań przesłuchanych w sprawie świadków P. G. (2) i A. Z. oraz dokumentów zebranych w toku postępowania.
Z uwagi na powyższe Sąd przyjął, że z tytułu śmierci Z. G. stosowne zadośćuczynienie dla M. G. z tytułu odniesionej przez niego krzywdy za śmierć ojca powinno wynosić 50 000 zł. Powód utracił ojca w wieku 16 lat i jego krzywda z tego tytułu była znacznie większa od krzywdy jego dwojga rodzeństwa, które było od niego starsze i pozostawało już wtedy w związkach małżeńskich. Z tego względu Sąd, uwzględniając wypłaconą powodowi z tego tytułu przez pozwanego kwotę 10 000 zł, w punkcie pierwszym wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 40 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 5 listopada 2016r. do dnia zapłaty. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 par.1 i 2 k.c. Roszczenie powoda, w części przekraczającej zasądzoną kwotę zadośćuczynienia, Sąd jako wygórowane oddalił w punkcie drugim wyroku.
Z uwagi na takie rozstrzygnięcie sprawy Sąd w punkcie trzecim wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda koszty procesu w kwocie 4 400 zł, na które złożyły się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2 400 zł i opłata od uwzględnionej części powództwa w kwocie 2 000 zł ( k.21). Orzeczenie w tym zakresie Sąd oparł na podstawie art.100 zdanie drugie k.p.c., art. 13 ust.1 Ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz par. 2 pkt 5 i par.15 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.
/-/ Na oryginale właściwy podpis.-
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Radomiu
Osoba, która wytworzyła informację: Kazimierz Mazur
Data wytworzenia informacji: