Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Radomiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 grudnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Radomiu I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący Sędzia Danuta Bojarska

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2021 w Radomiu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) (...) z siedzibą w W.

przeciwko S. P.

o zapłatę

I.  uchyla nakaz zapłaty z dnia 21 sierpnia 2017 roku wydany w postępowaniu nakazowym w sprawie I Nc (...);

II.  zasądza od S. P., na rzecz (...) (...) z siedzibą w W. kwotę 893.700 złotych (osiemset dziewięćdziesiąt trzy tysiące siedemset) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty, z prawem powoływania się S. P. w toku postępowania egzekucyjnego do odpowiedzialności z nieruchomości położonej w miejscowości W., gmina T. oznaczoną jako działka ewidencyjna nr (...), dla której Sąd Rejonowy w G. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...);

III.  zasądza od S. P. na rzecz (...) (...) z siedzibą w W. kwotę 21.989 złotych (dwadzieścia jeden tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt dziewięć) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Na oryginale właściwy podpis

sygn. akt I C 359/18

UZASADNIENIE

Pozwem w postępowaniu nakazowym z dnia 27 czerwca 2017 roku, powód (...) (...) z siedzibą w W. wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty, że Pozwany S. P. ma zapłacić na rzecz powoda kwotę 893.700 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty, a także zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł. W razie prawidłowego wniesienia przez pozwanego zarzutów od nakazu zapłaty, powód wnosił o utrzymanie nakazu zapłaty w mocy; zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego adwokata, według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

W uzasadnieniu swojego żądania powód wskazał, że dochodzona niniejszym pozwem wierzytelność powstała w wyniku zawarcia przez Pozwanego z (...) Bank S.A. (obecnie (...) S.A. - wierzyciel pierwotny), w formie pisemnej umowy kredytu hipotecznego na okres 360 miesięcy (30 lat) o nr (...), która została uruchomiona dnia 26.02.2007 roku. Zabezpieczeniem umowy była hipoteka umowna zwykła na kwotę 775.500 PLN oraz hipoteka kaucyjna do kwoty 118.200 PLN na nieruchomości gruntowej (sady) znajdującej w województwie (...) (w miejscowości W. koło T., dla której Sąd Rejonowy w G. w V Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Cel kredytu był związany z potrzebą wykończenia budynków na cele mieszkaniowe. Kredyt był wyrażony w polskich złotych.

Pozwany zaprzestał jednak dokonywania spłat określonych w umowie w stosunku do wierzyciela pierwotnego, wobec czego powstały zaległości upoważniające bank do rozwiązania umowy. Roszczenie stało się wymagalne w dniu 16.12.2008 roku. Bank prowadził negocjacje dotyczące dobrowolnego rozwiązania sytuacji, lecz okazały się one bezskuteczne.

Wobec braku perspektyw na spłatę zobowiązania (...) S.A. postanowił zbyć wierzytelność. W dniu 15.12.2015 roku wierzyciel pierwotny sfinalizował cesję ww. wierzytelności na rzecz (...) 1 (...) z siedzibą" G.. G. wraz z przejściem praw go hipoteki.

W oparciu o powyższe Powód dochodzi obecnie od Pozwanego niniejszym pozwem kwoty 893.700,00 PLN odpowiadającą wartości niespłaconego kapitału umownego nabytego przez — Powoda od wierzyciela pierwotnego 762.221,32 PLN oraz części odsetek ustawowych za opóźnienie naliczonych przez Powoda od kwoty kapitału od dnia następnego po dniu cesji do dnia skierowania pozwu — 81.317,53 PLN oraz odsetek karnych wyliczonych przez wierzyciela pierwotnego w ostatnim roku przed dokonaniem cesji od tej samej kwoty — 50.161,15 PLN tj. łącznie 131.478,68 PLN. Jest to zarazem kwota mieszcząca się w wartości zabezpieczenia na nieruchomości.

W dniu 21 sierpnia 2017 roku Sąd Okręgowy w Radomiu w sprawie I Nc (...) wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym i nakazał pozwanemu S. P., aby zapłacił powodowi kwotę 893.700 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 18.389 złotych tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 7.217 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniósł w tym terminie zarzuty.(nakaz k. 164)

W dniu 9 października 2017 roku (data prezentaty) pozwany wniósł zarzuty od powyższego nakazu i żądał : uchylenie nakazu i oddalenie powództwa w całości; zasądzenie od powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zgłosił zarzut przedawnienia roszczenia.(zarzuty k. 174)

W dniu 22 sierpnia 2018 roku zawieszono postępowanie w sprawie na postawie art.177§1 pkt 1 kpc.,(k.251) a w dniu 30 października 2019 roku podjęto je na podstawie art. 180 pkt 4 kpc.(k.261)

Strony w dalszej części procesu podtrzymały swoje stanowisko w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 26 lutego 2007 roku została zawarta przez (...) Bank S.A. (obecnie (...) S.A.), w formie pisemnej umowa kredytu hipotecznego na okres 360 miesięcy (30 lat) o nr (...). Zabezpieczeniem umowy była hipoteka umowna zwykła na kwotę 775.500 PLN oraz hipoteka kaucyjna do kwoty 118.200 PLN na nieruchomości gruntowej znajdującej w województwie (...) (w miejscowości W. koło T., dla której Sąd Rejonowy w G. w V Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Cel kredytu był związany z potrzebą wykończenia budynków na cele mieszkaniowe. Kredyt był wyrażony w polskich złotych.

Pozwany zaprzestał dokonywania spłat określonych w umowie w stosunku do (...) Bank S.A. (obecnie (...) S.A.), wobec czego powstały zaległości upoważniające bank do rozwiązania umowy. Roszczenie stało się wymagalne w dniu 16.12.2008 roku.

Pierwotny wierzyciel (...) S.A. wystawił w dniu 30.12.2009 roku bankowego tytułu egzekucyjnego nr 15547/2009. Postanowieniem z dnia 10.03.2010 roku sygn. akt (...) Sądu Rejonowego (...). Postępowanie egzekucyjne toczyło się pod sygnaturą Km (...) przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w G. — R. S.. Egzekucja była bezskuteczna.

W dniu 15.12.2015 roku (...) S.A przelał wierzytelność w stosunku do pozwanego w wysokości 762.221,32 PLN z tytułu niespłaconego kapitału umownego oraz pozostałe należności akcesoryjne wyliczone przez wierzyciela pierwotnego odsetki w kwocie 587.554,85 PLN oraz koszty 5.319,57 PLN na rzecz (...) 1 (...) z siedzibą" G.. G.. W dniu 02.03.2017 roku (...) S.A. potwierdził wykonanie, ważność i skuteczność umowy cesji. W związku z powyższym ustanowiona hipoteka została również przeniesiona na rzecz Powoda. W dniu 23 marca 2016 roku sąd wieczystoksięgowy w postanowieniu potwierdził przejście hipoteki zabezpieczającej przedmiotowy kredyt na rzecz powoda.

Strony próbowały dojść do porozumienia w ramach negocjacji, lecz bezskutecznie. Pozwany nie zapłacił żadnej kwoty z dochodzonego roszczenia. Obecnie pracuje w drukarni i zarabia ok. 2200 zł netto. Jest właścicielem dwóch domów wybudowanych z przedmiotowego kredytu. W jednym mieszka z żoną, a w drugim mieszkają jego rodzice. Ma także 5 ha ziemi rolnej, która jest wydzierżawiana.

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu przede wszystkim o załączone do akt dokumenty, których wiarygodność nie budzi wątpliwości, a także zeznania pozwanego S. P. (k.243v) oraz T. P. (k.231), T. K. (k.242v), S. Ś. (k.243)

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu powództwo jest w całości zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 485 § 1 ust. 1 k.p.c., sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli Powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonym do pozwu dokumentem urzędowym.

Takimi dokumentami przedstawionymi przez powoda były odpis zupełnego księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, stanowiącej przedmiot zabezpieczenia i własność pozwanego ora dokumenty świadczące o zawarciu umowy kredytu i brak spłat pozwanego. Dokumenty te świadczą wspólnie z pozostałymi dowodami zebranymi w sposób niebudzący wątpliwości, że dochodzone roszczenie wobec dłużnika rzeczowego jest w pełni zasadne. Strony nie zarzucały dowodom niewiarygodności, wątpliwości, co do nich nie ma również Sąd. Pozwany nie kwestionował roszczenia powoda, a jego argumentacja sprowadzała się do zgłoszenia zarzutu przedawnienia

Zgodnie z Art. 77 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2204 z późn. zm.) przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej.

W myśl przeważającego poglądu komentowany przepis ustanawia kolejny wyjątek od zasady akcesoryjności hipoteki umacniając pozycję wierzyciela hipotecznego, który może dochodzić zaspokojenia swej przedawnionej wierzytelności z przedmiotu zabezpieczenia rzeczowego, co jednak nie dotyczy roszczeń o świadczenia uboczne.

Artykuł 77 zdanie pierwsze u.k.w.h. wyłącza skutek przedawnienia przewidziany w art. 117 § 2 i 21 k.c., spełniając rolę legis specialis wobec art. 1171 § 1 k.c. Właściciel nieruchomości obciążonej hipoteką nie może zatem, w zakresie objętym zdaniem pierwszym komentowanego artykułu, powołać się względem wierzyciela hipotecznego na zarzut przedawnienia wierzytelności hipotecznej. (B. Kucia [w:] Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Komentarz, red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2021, art. 77.)

Analiza zasadności roszczenia pozwala wskazać, że zgodnie z art. 65 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy, którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości przed wierzycielem osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

Z kolei art. 75 tej ustawy stanowi, iż zaspokojenie wierzyciela hipotecznego następuje według przepisów o sądowym postępowaniu egzekucyjnym, chyba, że z nieruchomości dłużnika prowadzona jest egzekucja przez administracyjny organ egzekucyjny.

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że podstawowym uprawnieniem wierzyciela z tytułu hipoteki – ograniczonego prawa rzeczowego jest prawo dochodzenia zaspokojenia z obciążanej nieruchomości, a podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy przeciwko właścicielowi obciążonej nieruchomości.

Taki tytuł należy uzyskać przeciwko właścicielowi nieruchomości obciążonej hipoteką także wtedy, gdy nie jest on dłużnikiem osobistym z tytułu zabezpieczonej wierzytelności. Obligatoryjność tego trybu wymusza uzyskanie przez wierzyciela tytułu wykonawczego, jako że tytuł ten jest podstawą każdej egzekucji (art. 776 k.p.c.). Powództwo wierzyciela hipotecznego przeciwko właścicielowi obciążonej nieruchomości jest powództwem o zasądzenie świadczenia pieniężnego zarówno w przypadku, gdy jest on dłużnikiem osobistym, jak i wtedy, gdy odpowiada tylko rzeczowo.

Wierzyciel jest uprawniony do dochodzenia zaspokojenia z obciążonej nieruchomości, bez względu na to czyją stała się własnością i bez względu na to, czy pomiędzy wierzycielem hipotecznym a dłużnikiem rzeczowym (właścicielem obciążonej nieruchomości) istnieje stosunek obligacyjny.

Sens hipoteki wyraża się właśnie w tym, że jeżeli dłużnik osobisty nie spełnia należnego świadczenia pieniężnego, wierzyciel może wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi rzeczowemu. Przedtem powinien jednak uzyskać przeciwko niemu tytuł wykonawczy.

W świetle powyższych rozważań, należy zauważyć, że pozwany złożył oświadczenie o ustanowieniu hipoteki na nieruchomości, stanowiącego jego własność w celu zabezpieczenia umowy kredytu z dnia 26 lutego 2007 roku.

Z treści art. 78 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, jasno wynika, że wypowiedzenie jest skuteczne względem właściciela nieruchomości niebędącego dłużnikiem osobistym, gdy było dokonane w stosunku do niego. Uzależnienie skuteczności wypowiedzenia względem właściciela nieruchomości (dłużnika odpowiadającego rzeczowo) niebędącego

dłużnikiem osobistym od dokonania wypowiedzenia w stosunku do niego oznacza, że wypowiedzenie uważa się za złożone z chwilą, gdy doszło do niego w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią (art. 61 k.c.).

W świetle art. 354 § 1 k.c. dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje — także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. Powołany przepis stanowi wyraz zasady, iż umów należy dotrzymywać. Skoro dłużnik osobisty zawarł z powodem umowę kredytu, która została zabezpieczona hipoteką na nieruchomości pozwanego to powinien się on z tej umowy wywiązać.

Spłata zadłużenia przez dłużnika czy to osobistego czy rzeczowego, jest powinnością, a obowiązek zapłaty żądanej kwoty jednorazowo jest konsekwencją niespłacenia zadłużenia, a zatem wynika z okoliczności przez strony umowy zawinionych.

Jednocześnie Sąd zastosował art. 319 kpc zgodnie z którym jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności.

Zastrzeżenie w wyroku, że pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, umożliwia dłużnikowi powołanie się na to ograniczenie w toku postępowania egzekucyjnego. O ograniczeniu stwierdzanym na podstawie komentowanego przepisu decydują przepisy prawa materialnego.

Sąd zatem uchylił zakaz zapłaty z dnia 21 sierpnia 2017 roku w sprawie I Nc (...) nie zawierający tego ograniczenia. Skutkiem czego uwzględniając treść art. 69 i 75 ustawy o księgach wieczystych i hipotece zasądził od S. P., na rzecz (...) (...) z siedzibą w W. kwotę 893.700 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty, z prawem powoływania się S. P. w toku postępowania egzekucyjnego do odpowiedzialności z nieruchomości położonej w miejscowości W., gmina T. oznaczoną jako działka ewidencyjna nr (...), dla której Sąd Rejonowy w G. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...);

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Koszty zastępstwa procesowego wynoszą odpowiednio w postępowaniu nakazowym kwotę 7.200 złotych, a w sprawach toczących się w postępowaniu zwykłym – 10.800 złotych. rozporządzeniem ministra sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie(Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.) Do tej kwoty należy dodać uiszczoną przez powoda opłatę od pozwu na kwotę 11.172 złote i 17 złotych opłaty od pełnomocnictwa.

Dlatego tez orzeczono jak w punkcie II wyroku.

SSO Danuta Bojarska

z/odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pozwanemu z pouczeniem o apelacji

SSO Danuta Bojarska