Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Radomiu

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 17 lipca 2024 roku Sąd Rejonowy w Grójcu dokonał podziału majątku wspólnego A. J. i R. W. w ten sposób, że przyznał na wyłączną własność wnioskodawcy: przyczepę lekką o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 1.763 złotych, tokarkę o wartości 575 złotych, spawarkę migomat o wartości 849 złotych, stół warsztatowy o wartości 377 złotych, kwotę 9.000 złotych uzyskaną ze zbycia ciągnika rolniczego marki U. (...) o numerze rejestracyjnym (...), kwotę 4.500 złotych uzyskaną ze zbycia pojazdu marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...), kwotę 6.000 złotych uzyskaną ze zbycia pojazdu marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...), kwotę 9.500 złotych uzyskaną ze zbycia pojazdu marki P. (...) o numerze rejestracyjnym (...), kwotę 12.997,43 złotych zgromadzoną na rachunku bankowym nr (...) w (...) Banku (...) S.A. w K., kwotę 34.109,31 złotych zgromadzoną na lokacie terminowej nr (...) w (...) Banku (...) S.A. w W., przyznał na wyłączną własność uczestniczki: zestaw mebli dziecięcych w postaci szafy i słupka z szufladami o łącznej wartości 500 złotych, komplet wypoczynkowy w postaci ławy i fotela o łącznej wartości 300 złotych, słupek łazienkowy o wartości 200 złotych, pojazd marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 6.500 złotych, kwotę 393,66 złotych zgromadzoną na rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym S. nr (...) w (...) Banku (...) S.A. w W.; zasądził od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki tytułem dopłaty kwotę 21.451,04 złotych, płatną w terminie 1 roku licząc od dnia uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w zapłacie; zasądził od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwotę 157.084,50 złotych tytułem zwrotu połowy nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestniczki, płatną w terminie 1 roku licząc od dnia uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w zapłacie; w pozostałym zakresie wnioski wnioskodawcy i uczestniczki oddalił; orzekł, że wnioskodawca i uczestniczka ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie i w związku z tym nakazać ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Grójcu kwoty po 5.955,67 złotych tytułem wydatków.

Sąd Rejonowy ustalił, że A. J. i R. W. zawarli związek małżeński 2 września 1989 roku. Obowiązywała ich ustawowa wspólność majątkowa. Z ich małżeństwa pochodzą dwie córki. Małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Radomiu z 9 kwietnia 2018 roku, który uprawomocnił się 2 maja 2018 roku. W wyroku tym Sąd nie orzekał o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania. Uczestnik mieszkał tam jeszcze po rozwodzie do 11 listopada 2018 roku, zajmował jeden pokój i korzystał z garażu. Tuż po ślubie R. W. utraciła pracę i od tego czasu zajmowała się prowadzeniem domu i wychowaniem dzieci. Jedynie A. J. pracował zarobkowo utrzymując rodzinę. Był zatrudniony najpierw w wytwórni win, a następnie w browarze (...). Po godzinach wykonywał dodatkową pracę naprawiając samochody. R. W. powróciła do pracy zawodowej dopiero 10 lat po ślubie. Zatrudniona była początkowo jako kasjerka. Obecnie pracuje jako pomoc w przedszkolu w M.. Bezpośrednio po zawarciu małżeństwa małżonkowie zamieszkali w domu posadowionym na nieruchomości stanowiącej przedmiot użytkowania wieczystego rodziców uczestniczki, położonej w W. przy ulicy (...), stanowiącej działkę (...), dla której Sąd Rejonowy w Grójcu prowadzi księgę wieczystą (...). W dniu 7 marca 1995 roku rodzice darowali tę nieruchomość uczestniczce do majątku odrębnego. Z dniem 1 stycznia 2019 roku prawo użytkowania przekształciło się w prawo własności. Z uwagi na stan techniczny dom wymagał remontu, który uczestnicy przeprowadzili sukcesywnie w trakcie małżeństwa. Środki na rozbudowę budynku mieszkalnego i wymianę dachu uczestniczka otrzymała od swoich rodziców, ojciec uczestniczki płacił te koszty bezpośrednio wykonawcy. Pozostałe nakłady związane z remontem wnętrza budynku zostały poniesione z majątku wspólnego. Wysokość nakładów z majątku wspólnego opiewa na kwotę 314.169 złotych. W trakcie trwania małżeństwa małżonkowie z wspólnego majątku nabyli ruchomości w postaci: przyczepy lekkiej o wartości 1,763 złotych, tokarki o wartości 575 złotych, spawarki migomat o wartości 849 złotych, stołu warsztatowego o wartości 377 złotych, ciągnika rolniczego marki U. (...) sprzedanego przez wnioskodawcę po rozwodzie za kwotę 9.000 złotych, pojazdu marki R. (...) sprzedanego przez wnioskodawcę po rozwodzie za kwotę 4.500 złotych, pojazdu marki O. (...) sprzedanego przez wnioskodawcę po rozwodzie za kwotę 6.000 złotych, pojazdu marki P. (...) sprzedanego przez wnioskodawcę po rozwodzie za kwotę 9.500 złotych, zestawu mebli dziecięcych w postaci szafy i słupka z szufladami o łącznej wartości 500 złotych, kompletu wypoczynkowego w postaci ławy i fotela o wartości 300 złotych, słupka łazienkowego o wartości 200 złotych, pojazdu marki V. (...) o wartości 6.500 złotych. Na dzień 2 maja 2018 roku małżonkowie posiadali również: kwotę 12.997,43 złotych zgromadzoną na rachunku bankowym należącym do A. J. w (...) Banku (...), kwotę 34.109,31 złotych zgromadzoną na lokacie terminowej w (...) Banku (...) założonej przez A. J., kwotę 393,66 złotych zgromadzoną na rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym R. W..

Sąd Rejonowy powołał treść art. 31§1 i 2, art. 43§1 i 2 oraz art. 45§1 kro. Podniósł, że w skład majątku wspólnego wchodziły ruchomości zakupione w trakcie trwania małżeństwa w postaci: przyczepy, tokarki, spawarki, stołu warsztatowego, ciągnika rolniczego, pojazdu marki R. (...), pojazdu marki O. (...), pojazdu marki P. (...). Przedmioty te oraz kwoty uzyskane ze sprzedaży ruchomości, zgodnie z wnioskiem, Sąd przyznał na wyłączną własność A. J. ustalając ich łączną wartość na kwotę 3.689 złotych. Ponadto strony nabyły w trakcie trwania małżeństwa zestaw mebli dziecięcych, komplet wypoczynkowy w postaci ławy i fotela, słupek łazienkowy, pojazd marki V. (...). Zgodnie ze stanowiskiem uczestników, Sąd przyznał te ruchomości uczestniczce, a ich łączna wartość wyniosła 7.500 złotych. Na dzień 2 maja 2018 roku uczestnicy posiadali również kwotę 12.997,43 złotych zgromadzoną na rachunku A. J. i kwotę 34.109,31 złotych zgromadzoną na lokacie terminowej założonej przez A. J.. Kwoty te Sąd przyznał na wyłączną własność wnioskodawcy. Byli małżonkowie zgromadzili również kwotę 393,66 złotych na rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym założonym prze R. W. i w związku z tym Sąd przyznał ją uczestniczce. Reasumując, wnioskodawca winien zwrócić uczestniczce tytułem dopłaty w związku z podziałem majątku wspólnego kwotę 21.451,04 złotych i taką kwotę Sąd zasądził od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki. Wnioskodawca domagał się rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestniczki w postaci kosztów wyremontowania budynku mieszkalnego posadowionego na nieruchomości stanowiącej majątek osobisty uczestniczki. Zgodnie z opinią biegłego rzeczoznawcy majątkowego wartość nakładów poczynionych na tę nieruchomość wyniosła 314.169 złotych. Jest to kwota oszacowana tytułem nakładów zgodnie z twierdzeniami uczestniczki. Dlatego tytułem zwrotu nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty Sąd zasądził od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwotę 157.084,50 złotych. W pozostałym zakresie Sąd Rejonowy oddalił wnioski wnioskodawcy i uczestniczki. W szczególności oddalił wniosek uczestniczki o uwzględnienie w podziale majątku wspólnego kwot zgromadzonych na rachunku bankowym wnioskodawcy w latach 2008 – 2018. Uczestniczka podniosła, że kwoty te nie zostały przeznaczone na potrzeby rodziny, jednakże nie wykazała, że w chwili ustania wspólności majątkowej małżeńskiej wnioskodawca dysponował nadal takimi środkami. Ponadto Sąd Rejonowy nie uwzględnił żądania uczestniczki zasądzenia na jej rzecz wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez wnioskodawcę z jednego pokoju w budynku mieszkalnym za okres od wydania wyroku rozwodowego do czasu wyprowadzenia się przez wnioskodawcę tj. za okres od 9 kwietnia 2018 roku do 11 listopada 2018 roku. W sprawie o rozwód, której inicjatorem była uczestniczka, nie wniosła ona o nakazanie eksmisji wnioskodawcy i oświadczyła, że nie wnosi o orzekanie sposobu korzystania
z mieszkania. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się 2 maja 2018 roku, a po upływie pół roku wnioskodawca wyprowadził się z nieruchomości byłej żony. Wnioskodawczyni
nie podnosiła natomiast, że żądała od byłego męża, aby opuścił wspólnie zajmowane mieszkanie wcześniej, a on nie chciał tego uczynić. Z okoliczności wynika,
że przez pół roku od ustania wspólności majątkowej małżeńskiej wnioskodawca zamieszkiwał na nieruchomości uczestniczki za jej przyzwoleniem. O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na mocy art. 520§1 kpc.

Apelację od powyższego postanowienia wniosła uczestniczka R. W.. Zaskarżyła postanowienie w części tj. w zakresie punktu 3 oraz 4 (w zakresie oddalenia wniosku o rozliczenie środków zgromadzonych przez wnioskodawcę na jego rachunku bankowym w latach 2008-2018, oddalenia wniosku o zasądzenie odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości, nieuwzględnienia wniosku o miarkowanie spłaty na rzecz wnioskodawcy z tytułu nakładów). Zarzuciła postanowieniu:

a)  naruszenie art. 45 kro w związku z art. 415 kc przez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że kwota 427.700,13 złotych znajdująca się na rachunkach bankowych wnioskodawcy od 2008 roku do dnia rozwodu nie podlegała rozliczeniu w postępowaniu o podział majątku wspólnego,

b)  obrazę prawa materialnego przez jego niezastosowanie lub błędną wykładnię, tj. art. 5 kc, polegającą na zobowiązaniu uczestniczki do spłaty na rzecz wnioskodawcy kwoty 157.084,50 złotych w sytuacji, gdy w trakcie trwania wspólności majątkowej wnioskodawca w sposób uporczywy nie przyczyniał się do utrzymania rodziny i wychowania córek oraz doprowadził do pozbawienia uczestniczki dostępu do wspólnych środków znajdujących się na koncie wnioskodawcy, który od 2008 roku systematycznie podejmował czynności zmierzające do ukrywania posiadanych oszczędności poprzez dokonywanie bez wiedzy i zgody uczestniczki wypłat z konta bankowego, w ocenie uczestniczki takie zachowanie należy oceniać jako naganne i naruszające zasadę uczciwego postępowania, a w konsekwencji sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, co spowodowało, że nie może korzystać z ochrony i domagać się spłaty w żądanej wysokości,

c)  naruszenie art. 18 ustawy o ochronie praw lokatorów przez jego niezastosowanie i uznanie, że zajmowanie przez wnioskodawcę bez tytułu prawnego nieruchomości należącej do uczestniczki nie daje podstaw do zasądzenia odszkodowania w kwocie 7.800 złotych,

d)  nieuwzględnienie/nie odniesienie się do wniosku o miarkowanie spłaty z tytułu nakładów złożonego na rozprawie 14 września 2023 roku.

Wobec powyższego, wniosła zmianę zaskarżonego postanowienia przez oddalenie wniosku o zasądzenie nakładów, względnie ich miarkowanie, zasądzenie na rzecz uczestniczki kwoty 213.850,07 złotych z odsetkami tytułem spłaty połowy środków wchodzących w skład majątku wspólnego, które zostały ukryte lub roztrwonione przez wnioskodawcę bez wiedzy i zgody uczestniczki, zasądzenie na rzecz uczestniczki kwoty 7.800 złotych z odsetkami tytułem odszkodowania za zajmowanie przez wnioskodawcę bez tytułu prawnego nieruchomości uczestniczki w okresie od 9 kwietnia 2018 roku do 11 listopada 2018 roku, ewentualnie uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Postanowienie Sądu Rejonowego zostało zaskarżone przez uczestniczkę w części tj. w zakresie punktu 3, w którym dokonano rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na majątek odrębny uczestniczki oraz w zakresie punktu 4, w którym oddalono wnioski uczestniczki o rozliczenie środków wypłaconych przez wnioskodawcę z rachunku bankowego oraz zasądzenie odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

Jeśli chodzi o zarzuty odnoszące do punktu 3, dotyczące rozliczenia nakładów, to skarżąca powołała się na treść art. 5 kc wskazując, że wnioskodawca uporczywie nie przyczyniał się do utrzymania rodziny i wychowania córek oraz podejmował czynności zmierzające do ukrywania oszczędności. Zarzuty te są jednak chybione. Jak już wspomniano w punkcie 3 zaskarżonego postanowienia Sąd Rejonowy zasądził od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy 157.084,50 złotych tytułem zwrotu nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestniczki w postaci nieruchomości. Nakłady te związane były z remontem budynku mieszkalnego, w którym małżonkowie wspólnie zamieszkiwali. Poniesienie tych nakładów z majątku wspólnego nie było przez skarżącą kwestionowane. Jeżeli zaś chodzi o ich wysokość, to Sąd uwzględnił w tym zakresie twierdzenia skarżącej. Taką kwotę nakładów wskazała ona na rozprawie 25 czerwca 2024 roku oraz w złożonym wyliczeniu (k. 245, 247). Domaganie się przez byłego małżonka rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na majątek odrębny drugiego z małżonków znajduje oparcie w treści art. 45§1 kro. Roszczenie z tego tytułu nie może być uznane za nadużycie prawa, jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Jeżeli w ocenie skarżącej wnioskodawca w sposób uporczywy nie przyczyniał się do zaspokojenia potrzeb rodziny oraz trwonił lub ukrywał wspólny majątek, to mogła ona złożyć wniosek o ustalenie nierównych udziałów, mający oparcie w treści art. 43§2 kro. Zgodnie z jego treścią z ważnych powodów każdy małżonek może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z małżonków przyczynił się do powstania tego majątku. W niniejszej sprawie taki wniosek złożony nie został. Na marginesie wskazać także trzeba ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, których skarżąca w apelacji nie kwestionowała. Sąd ten ustalił, że po ślubie uczestniczka utraciła pracę i od tego czasu zajmowała się prowadzeniem domu i wychowaniem dzieci, zaś wnioskodawca pracował zarobkowo utrzymując rodzinę, był zatrudniony w wytwórni win, potem w browarze, a po godzinach naprawiał samochody, uczestniczka powróciła do pracy dopiero po 10 latach, początkowo pracowała jako kasjerka w sklepie, a potem jako pomoc w przedszkolu (k. 159v). Nadto skarżąca sama przyznała w apelacji, że przyczynienie się wnioskodawcy do nakładów polegało głównie na świadczeniu pracy osobistej przy pracach budowlanych i wykończeniowych. Skarżąca nie dostrzega, że świadczenie takiej pracy również ma określony wymiar finansowy i pracę we wspólnym gospodarstwie uwzględnia się przy ocenie stopnia przyczynienia się do majątku wspólnego. Nie było także podstaw do miarkowania kwoty zasądzonej z tytułu nakładów. Brak podstawy prawnej do wydania tego rodzaju rozstrzygnięcia, nie uzasadnia tego również art. 5 kc.

Zarzuty skarżącej dotyczące punktu 4 zaskarżonego postanowienia odnoszą się do kwestii oddalenia przez Sąd Rejonowy wniosku o rozliczenie środków z rachunku bankowego oraz oddalenia wniosku o odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

Jeśli chodzi o środki z rachunku bankowego, to skarżąca domagała się ich rozliczenia za okres od 2008 roku do dnia rozwodu. Słusznie wskazał Sąd Rejonowy na brak dowodów, aby środki te wchodziły w skład majątku wspólnego. Zresztą skład majątku wspólnego, sposób podziału oraz wysokość dopłaty nie były w apelacji kwestionowane.

Rozliczenie środków wypłaconych przez wnioskodawcę w trakcie trwania małżeństwa z rachunku bankowego mogłoby zatem nastąpić wyłącznie w oparciu o przepisy o czynach niedozwolonych. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego treść art. 45 kro nie wyczerpuje zakresu ewentualnych rozliczeń między małżonkami dotyczących czasu, kiedy pozostawali oni we wspólności majątkowej. Każdy z małżonków może żądać rozliczenia z tytułu nieuzasadnionego zbycia i roztrwonienia składników majątku wspólnego. Roszczenie takie ma charakter odszkodowawczy i swą ogólną podstawę znajduje w art. 415 kc, może obejmować nie tylko powstałą stratę, ale i utracone korzyści (postanowienie Sądu Najwyższego z 17 kwietnia 2000 roku, VCKN 25/00, Lex numer 1129169). Trzeba też pamiętać, że jeżeli środki stanowiące majątek wspólny, również te ulokowane na rachunku bankowym, zostały przeznaczone na własne, usprawiedliwione potrzeby związane z utrzymaniem jednego z małżonków, choćby zużycie tych składników w czasie trwania wspólności majątkowej nastąpiło bez zgody małżonka, to brak jest podstaw do konstruowania na tej podstawie odpowiedzialności między małżonkami (postanowienie Sądu Najwyższego z 2 października 2008 roku, IICSK 203/08, Lex numer 548801, postanowienie Sądu Najwyższego z 17 października 2019 roku, IVCSK 259/19, Lex numer 2757989). W sprawie o podział majątku wspólnego dla skuteczności wniosku o rozliczenie środków wypłaconych przez małżonka z rachunku bankowego przed ustaniem wspólności ustawowej, nie wystarczy samo matematyczne zliczenie wypłaconych kwot, ale niezbędne jest wykazanie, że środki te zostały przeznaczone na inne cele, aniżeli związane z zaspokojeniem potrzeb rodziny (roztrwonione). Roszczenie w tym przedmiocie musi być udowodnione zarówno co do zasady jak i co do wysokości, a ciężar udowodnienia spoczywa na uczestniku, który zgłasza tego typu roszczenie. W niniejszej sprawie brak dowodów wskazujących, że kwoty, których rozliczenia domaga się skarżąca zostały przeznaczone a inne cele, aniżeli związane z zaspokojeniem potrzeb rodziny, do których należy także zaliczyć wydatki związane z utrzymaniem wnioskodawcy. Skarżąca wniosła o rozliczenie środków od 2008 roku, tymczasem pozew o rozwód złożyła dopiero we wrześniu 2017 roku i wskazała, że rozpad emocjonalny małżeństwa zaczął się w 2010 roku, zaś na stałe rozpad małżeństwa rozpoczął się w 2014 roku. Wskazała również, że pozwany dokłada się opłat (k. 3-4 akt IC 1445/17). W pozwie rozwodowym oraz w toku dalszego postępowania skarżąca nie podnosiła, aby wnioskodawca trwonił wspólny majątek. Zeznała, że wnioskodawca pracuje zawodowo, każdy z nich żyje za swoje pieniądze, a opłaty ponoszą wspólnie, przez dwa lata uczestnik dawał na młodszą córkę po 500 złotych miesięcznie, wycofała sprawę o alimenty (k. 17 akt IC 1445/17). Także z zeznań córki uczestników wynika, że wnioskodawca dawał pieniądze na utrzymanie (k. 116).

Z powyższego wynika, że wnioskodawca mimo konfliktu, łożył środki na utrzymanie rodziny, jest także jasne, że ponosił koszty własnego utrzymania. Dodać też trzeba, że jeszcze w 2008 roku uczestnicy ponosili nakłady na dom, w którym mieszkali (k. 224v-225, 228). W tej sytuacji nie zostało wykazane czy oraz jakie wspólne środki pobrane wnioskodawcę z rachunku bankowego w czasie małżeństwa, zostały przeznaczone na inne cele aniżeli związane z potrzebami rodziny.

Niezasadne są także zarzuty dotyczące odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Słusznie Sąd Rejonowy wskazał tutaj na dokumenty znajdujące się w aktach sprawy rozwodowej. Na rozprawie 9 kwietnia 2018 roku pełnomocnik skarżącej oświadczył, że strony porozumiały się co do warunków rozwodu, wniósł o nieorzekanie o sposobie korzystania z mieszkania oraz cofnął wniosek o orzeczenie eksmisji (k. 34 akt IC 1445/17). Pismo wzywające wnioskodawcę do opuszczenia mieszkania zostało złożone dopiero na etapie postępowanie apelacyjnego i pochodzi z 18 lipca 2018 roku (k. 277). Wnioskodawca przyznał, że otrzymał to pismo w sierpniu 2018 roku (k. 304). Bezsporne jest natomiast, że wnioskodawca wyprowadził się ze wspólnego mieszkania 11 listopada 2018 roku, a więc po około 3 miesiącach od otrzymania wezwania do opuszczenia mieszkania. W ocenie Sądu Okręgowego jest to termin rozsądny, biorąc pod uwagę konieczność zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych wnioskodawcy i uwzględnia rozsądny okres wypowiedzenia użyczenia lokalu. W tej sytuacji również roszczenie o odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości, słusznie zostało przez Sąd Rejonowy oddalone.

Wobec powyższe, na mocy art. 385 w związku z art. 13§2 kpc, orzeczono jak w sentencji.

Apelacja okazała się niezasadna. Skarżącej znana była treść rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego oraz treść uzasadnienia. Skorzystała z prawa do złożenia apelacji, ale wszystkie stawiane w niej zarzuty były chybione. Pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów. Wobec tego uznać należało, że interesy uczestników na etapie postępowania odwoławczego były sprzeczne. Dlatego Sąd Okręgowy na mocy art. 520§2 kpc zasądził od skarżącej na rzecz wnioskodawcy 1.800 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego. Kwota ta stanowi wynagrodzenie pełnomocnika wnioskodawcy i została ustalona od wartości udziału wnioskodawcy, zgodnie z §4 ust. 1 punkt 8 w związku z §2 punkt 5 w związku z §10 ust. 1 punkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Marek Gralec